Páginas

domingo, 2 de noviembre de 2014

TOPONIMIA DOS LUGARES Ó LONGO DA HISTORIA EN CERPONZÓNS.

O longo da nosa historia hai na nosa parroquia nomes de lugares ou de terras que perduran nos nosos días, outros foron cambiando ou desapareceron definitivamente, buscando en diferentes documentos van aparecendo nomes que vou ir recollendo nesta entrada.
Son na sua maioría nomes curiosos que seguramente fan referencia a algunha característica do terreno ou do lugar onde se encontraban, moitos veñen do latín e foron cambiando seguramente coa pronunciación ó longo do tempo.

Sería interesante saber con certeza o seu significado, así teríamos mais pistas sobre a orografía do terreno ou as características da parroquia.

O mais coñecido para nos son os nomes dos lugares:

Tilve, Pidre, Castrado, Meán, Chan do Monte, Liborey, A costa, Hermida, Bouza, Vigario, Rons, Taral, Bravo, Cunchido, San Caetano, Balea, Cañota.


RELACIÓN DOS LUGARES CON POBOACION A PARTIRES DO ANO 1700.
Hai que sinalar que era pouco usual nomear lugares antes do 1700.
  • Balea............................ 1719                  
  • Bouza........................... 1714
  • Bravo............................ 1715
  • Cahadavella................... 1841
  • Cachadiña.......................1723
  • Campo..........................  1797
  • Chan do monte..................1774
  • Casanova de Liborey.......1820
  • Casas de Meán
  • Castelo de Cerponzóns.....1728
  • Castrado............................1738;

  • Anotación sobre "Castrado":  Hai unha aldea en Cerponzóns (Pontevedra ) que se chama Castrado e Queimado, pero ou nome ainda que ou pareza non ven dunha tortura terrible a un santo varón, senón dun terreo que se roza, castra ou desbrava e despois queimase para cultivar. 
  • Fonte: Silvia R.Pontevedra 17-10-2008 - Estudos emtomológicos.

  • Cimbelo.............................1742
  • Cernadelo........................ ..1749
  • Conchido..........................  1717
  • Costa.................................  1732
  • Cruciña de Puente Beán.. ... 1720
  • Fontairiña de Pidre........... .  1722
  • Fonte...............................
  • Hermida...............................1670
  • Iglesia...................................1711
  • Liborey.................................1682
  • Meán.................................. ..1783
  • Mendo...................................1744
  • Mogos...................................1716
  • Mouchos de Mean................ 1720
  • Pidre.....................................  1713
  • porrelo....................................1744
  • Pozo de Meán.........................1666
  • Puente de Beán.......................1714 )

  • En escritos que aparecen datados no ano 1710, fala dun terreo situado en Tilve, dise que "está xunto ao río que vai á Ponte Beán, se este dato é exacto, só pasa por Tilve o río Rons e só habia unha ponte sobre o Rons, o chamado hoxe de SCayetano. Neste caso Puente Beán é o antíguo nome da ponte actual de SCayetano. (en 1848, dise San Cayetano ou Ponte Beán). Xa se produciu a substitución do topónimo.

  • Puente de Pumar, Tilve..........1769
  • Río de la Barca.......................1862 ( non e seguro que sexa un lugar habitado)
  • Rons.......................................1719
  • San Cayetano..........................1764
  • Soutelo de el Bravo................ 1726
  • Soutelo de Meán..................... 1726 (parecen distinguirse os dous lugares inda  que as veces dícese "Soutelo", sin diferencialos.
  • Taral........................................  1715
  • Tilve........................................  1657  
  • Vigario....................................  1713
       DATOS SOBRE O APELIDO TILVE:
Apelido galego de orixe topónimo, é apelido pouco frecuente e disperso por España, o seu principal asento está na provincia de Pontevedra, sendo notable a súa presenza en Coruña e menor na comunidade de Madrid e en provincias como OurenseLugo, Barcelona, Álava, Las Palmas de Gran Canaria, Cadiz... etc.
Pasou a hispanoamérica sobre todo á República Arxentina e Uruguai.
Tivo a súa orixe na aldea chamada Tilve pertencente á parroquia de San Vicente de Cerponzóns do concello de Pontevedra, cuxo nome tomaron como alcume ou sobrenome e se converteu polo uso en apelido familiar, esta liñaxe emparentou cos Moreno de Compostela, dando orixe á liñaxe Moreno-Tilve de que descenden os Condes deTorrenovas e os Vizcondes de Espasantes, no arquivo Xeral Militar de Segovia gárdanse os expedientes dos oficiais Felipe Tilve, administrador militar (ano 1809), e José Tilve Ruadainfanteria (ano 1827). Armas " O repertorio de brasóns da comunidade hispánica", tomo letras S-Z, obra do cronista Rei de Armas Don Vicente de Cadens e Vicent recolle para Tilve: en campo de sinope un ágila de ouro.

Nomes que se mencionan nas descripcións das lindes dos montes como.

Outeiro Banco
Outeiro dos Cans
Outeiro dos cestos
Ufa
Porrelo

Nomes de leiras mencionados en pleitos como:

"COUSA DE SUDIIS".

(fonte: arquivo do Mosteiro de Santa María de Melón; Fecha 26/06/1383)

Documento: Pergamino.

Descripción: A igresa de San Vicente de Cerponzóns afora a Domingo Perez unha leira de viña sita na "Chousa de Sdiis" na feligresía de dita parroquia.

Texto: "Era de mill e quatrocentos e viinte e hun annos, viinte e seys de iuyo"
Carta otrogada ante Juán Fernandez, notario jurado de Pontevedra.


No hay comentarios:

Publicar un comentario